Hà Nội, ngày 10/05/2025, Trung tâm Trọng tài Giải quyết Tranh chấp Thương mại Quốc tế Khu vực Châu Á – Thái Bình Dương (PACC) đã tổ chức Hội nghị “Gặp mặt trọng tài viên thương mại quốc tế tiêu biểu năm 2025”. Sự kiện là dịp vinh danh những cá nhân tiêu biểu trong lĩnh vực trọng tài và hòa giải thương mại, đồng thời lan tỏa thông điệp về công lý, minh bạch và tiếp cận công bằng trong giải quyết tranh chấp.
Buổi lễ diễn ra trong không khí trang trọng với sự tham dự của Trọng tài viên đang công tác ở các bộ, ngành, lãnh đạo các doanh nghiệp lớn, các chuyên gia pháp lý cùng đông đảo trọng tài viên từ các ngành nghề, lĩnh vực khác nhau. Đặc biệt, chương trình có sự góp mặt của Luật gia, Tiến sĩ Trần Minh Sơn – chuyên viên cao cấp Bộ Tư pháp, Chủ tịch Hội đồng cố vấn PACC; Luật sư, Tiến sĩ Nguyễn Hồng Thái – Phó Chủ tịch PACC; ông Phạm Đức Thành – Phó Tổng Giám đốc Tổng Công ty Sông Đà, ông Trần Thế Quang – Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch Hội đồng Quản trị Công ty Cổ phần Sông Đà 9 cùng nhiều khách mời danh dự khác.
Vinh danh và kết nối đội ngũ trọng tài viên chuyên nghiệp
Buổi lễ diễn ra trong không khí trang trọng với sự hiện diện của đại diện Bộ Tư pháp, các lãnh đạo doanh nghiệp, chuyên gia pháp lý cùng đông đảo trọng tài viên đến từ nhiều lĩnh vực. Một số khách mời nổi bật có thể kể đến: Luật gia, TS. Trần Minh Sơn – chuyên viên cao cấp Bộ Tư pháp, Chủ tịch Hội đồng cố vấn PACC; Luật sư, TS. Nguyễn Hồng Thái – Phó Chủ tịch PACC; ông Phạm Đức Thành – Phó Tổng Giám đốc Tổng Công ty Sông Đà; và ông Trần Thế Quang – Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐQT Công ty CP Sông Đà 9.
Trong phát biểu khai mạc, TS. Trần Minh Sơn đã chia sẻ về bề dày lịch sử và ý nghĩa của cơ chế trọng tài thương mại – một phương thức giải quyết tranh chấp mang tính nhân văn, linh hoạt và đặc biệt phù hợp với nhóm đối tượng yếu thế thông qua sự hỗ trợ từ các tổ chức trung gian.
Ông cho biết, ngay từ thời cổ đại, các thương nhân Hy Lạp, Ai Cập, Trung Hoa đã sử dụng trọng tài để xử lý tranh chấp ngoài hệ thống pháp lý nhà nước. Trải qua nhiều thời kỳ, đặc biệt trong bối cảnh toàn cầu hóa, trọng tài thương mại dần trở thành xu thế tất yếu cho các doanh nghiệp có nhu cầu giải quyết tranh chấp nhanh chóng, bảo mật và hiệu quả – nhất là trong các giao dịch quốc tế hoặc hợp đồng có giá trị lớn.
Trọng tài thương mại tại Việt Nam: Vừa phát triển, vừa đối mặt thách thức
Theo thống kê được công bố tại sự kiện, năm 2023, có 292 vụ tranh chấp được giải quyết thông qua trọng tài, trong khi hệ thống tòa án xử lý hơn 468.000 vụ. Mặc dù chiếm tỷ lệ nhỏ, nhưng các vụ việc qua trọng tài thường có tính chất phức tạp, chuyên môn cao và liên quan đến doanh nghiệp lớn, yếu tố nước ngoài.
Một số vụ điển hình được nhắc tới gồm: tranh chấp nội bộ tại Tập đoàn Xây dựng Hòa Bình; vụ kiện giữa Quốc Cường Gia Lai và Sunny Island liên quan đến dự án Phước Kiển trị giá gần 15.000 tỷ đồng; hay tranh chấp mua bán cổ phần giữa GLOBAL PAYMENT SE, UTC Investment và VMG.
Các chuyên gia bên lề hội nghị cho rằng, những lợi thế như tính chung thẩm, khả năng thi hành quốc tế (theo Công ước New York 1958), quy trình xử lý linh hoạt và bảo mật cao đã khiến trọng tài thương mại ngày càng được lựa chọn. Tuy nhiên, để phát triển mạnh mẽ hơn, Việt Nam cần tiếp tục xây dựng đội ngũ trọng tài viên chuyên nghiệp, am hiểu luật pháp quốc tế và có kinh nghiệm thực tiễn.
Ghi nhận và vinh danh những đóng góp thầm lặng
Tại sự kiện, PACC đã công bố và trao thẻ Trọng tài viên cho 05 cá nhân mới: ông Trần Thế Quang, ông Phạm Đức Thành, ông Thân Ngọc Dương, ông Lương Quí Thăng và ông Lê Văn Bình.
Bên cạnh đó, 04 trọng tài viên có đóng góp nổi bật trong năm qua cũng được trao tặng bằng khen: bà Nguyễn Thị Thanh Hà, bà Nguyễn Thị Hồng Liên, ông Nguyễn Gia Hợp và bà Nguyễn Thị Hoa. Đại diện PACC cho biết, các trọng tài viên còn lại sẽ được vinh danh trong đợt tiếp theo.
Kết nối, chia sẻ và hướng tới tương lai
Phần tiếp theo của chương trình là tọa đàm chia sẻ kinh nghiệm thực tiễn với sự tham gia của nhiều trọng tài viên dày dạn kinh nghiệm như ông Nguyễn Công Toàn (Bộ Giao thông Vận tải), bà Nguyễn Thị Ngọc Anh (Công ty Thủy Long Thái Bình) và Luật sư Hà Huy Phong (Giám đốc Công ty Luật Interco). Các tình huống, bài học thực tế được nêu ra đã minh chứng vai trò quan trọng của trọng tài viên trong thúc đẩy giải pháp hợp tác, hòa bình trong thương mại.
Ngoài ra, sự kiện cũng ghi dấu bằng lễ ký kết hợp tác giữa PACC và các đối tác nhằm ra mắt phiên bản website hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp, góp phần xây dựng cơ chế giải quyết tranh chấp hiện đại, phù hợp với thông lệ quốc tế.
Kỳ vọng vào một tương lai không rào cản pháp lý
Phát biểu bế mạc chương trình, ông Trần Thế Quang – đại diện đơn vị đồng tổ chức – gửi lời cảm ơn sâu sắc đến PACC và các đại biểu, đồng thời bày tỏ hy vọng trọng tài thương mại sẽ ngày càng được lan tỏa như một công cụ giải quyết tranh chấp hiệu quả, công bằng và không rào cản.
Đại diện PACC cũng đã trao tặng ông Trần Thế Quang món quà lưu niệm, ghi nhận những đóng góp của ông trong việc hỗ trợ tổ chức và kết nối mạng lưới trọng tài viên trên toàn quốc.
Hội nghị “Gặp mặt trọng tài viên thương mại quốc tế tiêu biểu năm 2025” không chỉ là dịp tôn vinh mà còn là minh chứng cho sự phát triển mạnh mẽ của cơ chế trọng tài tại Việt Nam. Trong tương lai, với sự hỗ trợ từ các cơ quan quản lý và cộng đồng doanh nghiệp, trọng tài thương mại được kỳ vọng sẽ ngày càng khẳng định vai trò không thể thay thế trong việc xây dựng một môi trường kinh doanh minh bạch, công bằng và bền vững./.
